کودکهمسری در ایران مسائل پیچیده است که علاوه بر عوامل فرهنگی و اقتصادی، به سیاستهای جمعیتی نیز مرتب میشود. می شود. در اینجا به بررسی دقیقتر این موضوع و ارتباط آن با سیاستهای جمعیتی و سایر عوامل تأثیرگذار میپردازیم
1. سیاست های افزایش جمعیت در ایران
در سالهای اخیر، دولت ایران برای مقابله با کاهش رشد جمعیت، سیاستها را برای افزایش جمعیت اجرا کرده است. این سیاست ها شامل موارد زیر است:
انجمن به ازدواج زودهنگام: دولت تلاش میکند تا ازدواجها را سنین پایین از طریق راهاندازی و حمایتهای مالی ترغیب کند. در برخی از برنامهها، حتی ویژههای ویژهای برای زوجهای جوان در نظر گرفته شده است.
خانواده به فرزندآوری بیشتر: در چند سال اخیر، دولت ایران سعی میکند تا خانوادهها را به فرزندآوری بیشتری ببرد، از طریق بستههای حمایتی مانند کمکهای مالی، وامهای کمبهره برای زوجهای جوان و سیاستهای حمایتی از مادران.
این سیاستها بیشتر به هدف افزایش جمعیت و رفع نگرانیهای اقتصادی و اجتماعی کشور در زمینه پیری جمعیت طراحی شدهاند. اما این سیاستها برای کودکهمسری و ازدواج زودهنگام در ایران باقی مانده است.
---
2. ارتباط سیاست های جمعیتی با کودک همسری
با هدف اصلی سیاستهای جمعیتی افزایش نرخ باروری و جوانسازی جمعیت، اما این سیاستها میتوانند به غیرمستقیمها به افزایش کودکان همسری کمک کنند، به خصوص در این سیاستها بدون در نظر گرفتن شرایط اجتماعی و روانی کودکان و نوجوانان اجرا میشوند. در ادامه به تاثیرات آنها اشاره میکنیم:
توسعه ازدواج زودهنگام در مناطق کمدرآمد:
در برخی از مناطق روستایی و محروم، خانوادهها ممکن است ازدواج دختران را در سنین پایین بهعنوان یک راه حل برای افزایش تعداد فرزندان یا رفع مشکلات اقتصادی خود ببینند.
برخی از خانوادهها ممکن است برای این که جمعیتی را تحت تأثیر فرهنگهای محلی قرار دهند، دختران خود را در سنین پایین به ازدواج سوق دهند.
ترغیب به فرزندآوری زودهنگام:
سیاستهایی که به طور مستقیم یا غیرمستقیم دختران را به ازدواج و فرزندآوری در سنین پایین میکنند، میتوانند باعث افزایش کودک همسری شوند. بهویژه وقتی به عواملی مانند فقر یا امکانات آموزشی توجه شود.
در برخی موارد، امکان داشتن فرزند بیشتر ممکن است بهطور غیرمستقیم به ازدواجهای زودهنگام منجر شود.
---
3. شهر فرهنگی و اجتماعی کودکهمسری در ایران
سیاستهای جمعیتی میتوانند نقشی در افزایش کودکهمسری داشته باشند، محیط فرهنگی و اجتماعی هم نقش مهمی در این پدیده دارند:
فرهنگهای محلی و باورهای سنتی:
در بسیاری از جوامع سنتی ایران، ازدواج در سنین پایین بهعنوان یک امر طبیعی و گاهی لازم در نظر گرفته میشود. در این جوامع، بلوغ جسمی دختران بهعنوان آماده برای ازدواج میشود، حتی اگر آنها از نظر روانی و اجتماعی آماده نباشند.
این منابع اقتصادی در مناطقی که محدود است، تقویت میشوند. خانوادهها برای کاهش بار اقتصادی خود یا بهدلیل ناآگاهی از پیامدهای ازدواج زودهنگام، دختران خود را به ازدواج میدهند.
فقر و فشارهای اقتصادی اجتماعی:
در مناطقی با نرخ بالای فقر، خانوادهها ممکن است از ازدواج زودهنگام بهعنوان یک راهحل اقتصادی یا اجتماعی استفاده کنند. بهعنوان مثال، ازدواج دختران ممکن است بهعنوان روشی برای کاهش بار مالی خانوادهها یا جلب کمکهای مالی از خانواده شوهر در نظر گرفته شود.
در این مناطق، ازدواج دختران میتواند بهعنوان راهی برای حل مشکلات اجتماعی مانند حفظ آبرو یا جلوگیری از روابط غیررسمی نیز در نظر گرفته شود.
---
4. ضعف قوانین و نظارت بر ازدواجهای زودهنگام
یکی دیگر از دلایل مهم بالا بودن آمار کودکهمسری در ایران، ضعف نظارت قانونی و اجرایی بر ازدواجهای زودهنگام است:
قانون مدنی و سن ازدواج: طبق قانون مدنی ایران، حداقل سن ازدواج برای دختران ۱۳ سال و برای پسران ۱۵ سال است. این سنین با توجه به بلوغ جسمی در نظر گرفته شده، اما بررسیهای روانی و اجتماعی نشان میدهد که برای ازدواج و تشکیل خانواده، بلوغ کامل روانی و اجتماعی نیز ضروری است.
اجازه دادگاه و ولی: طبق قانون، اگر کودک به سن قانونی نرسیده باشد، ازدواج نیاز به اجازه پدر یا قیم و همچنین حکم دادگاه دارد. این امر بهخصوص در مناطق روستایی و محروم که نظارت کافی وجود ندارد، میتواند منجر به ازدواجهای زودهنگام شود.
---
5. تأثیر سیاستهای اجتماعی و آموزشی بر کودکهمسری
برای مقابله با این مشکل، اصلاحات در سیاستهای اجتماعی و آموزشی ضروری است:
آموزش حقوق کودک و آگاهیرسانی: آموزش به خانوادهها و کودکان درباره پیامدهای منفی ازدواج زودهنگام و حقوق کودک میتواند یکی از راهحلها باشد. افزایش آگاهی در سطح جامعه میتواند به کاهش این پدیده کمک کند.
تقویت قوانین و نظارت: تغییرات قانونی مانند افزایش حداقل سن ازدواج به ۱۸ سال و نظارت دقیقتر بر اجرای قوانین میتواند تأثیر زیادی در کاهش کودکهمسری داشته باشد.
---
نتیجهگیری
کودکهمسری در ایران پدیدهای است که تحت تأثیر عوامل مختلف فرهنگی، اقتصادی و قانونی قرار دارد. اگرچه سیاستهای افزایش جمعیت میتوانند بهطور غیرمستقیم بر این پدیده تأثیر بگذارند، اما دلایل اصلی این مشکل بیشتر به فقر، فرهنگهای محلی و ضعف نظارت قانونی برمیگردد. برای حل این مسئله، نیاز است که سیاستهای جمعیتی بهطور همزمان با حمایتهای اجتماعی، آموزشی و قانونی تغییر یابند.
هیچ نظری موجود نیست:
ارسال یک نظر