نظام آموزشی یکی از ارکان اساسی توسعه هر کشور است و مدارس به‌عنوان پایه‌های این نظام نقش کلیدی در رشد و پیشرفت جامعه دارند.
در ایران مدارس با مشکلات متعددی مواجه‌اند که یکی از مهم‌ترین آن‌ها کمبود امکانات آموزشی است. این کمبودها به‌ویژه در مناطق محروم و روستایی بیشتر به چشم می‌خورد و تأثیر مستقیمی بر کیفیت آموزش و آینده دانش‌آموزان دارد. در بسیاری از مدارس ایران دانش‌آموزان و معلمان با کمبودهای زیادی در زمینه‌های زیر مواجه‌اند کمبود فضای آموزشی مناسب که بسیاری از مدارس به‌ویژه در مناطق محروم ساختمان‌های فرسوده و غیراستاندارد دارند برخی مدارس کلاس‌های پرجمعیت دارند که باعث کاهش کیفیت تدریس و یادگیری می‌شود و نبود امکانات سرمایشی و گرمایشی استاندارد دانش‌آموزان را در فصول سرد و گرم با مشکلات جدی مواجه می‌کند کمبود تجهیزات آموزشی و فناوری به خودی خود از موارد مهم در زمان حال است کمبود کامپیوتر نبود اینترنت و آزمایشگاه‌های علمی باعث می‌شود که دانش‌آموزان از یادگیری مهارت‌های جدید محروم بمانند. همچنین در مدارس بسیاری کتابخانه مجهز کارگاه‌های عملی و لوازم کمک‌آموزشی کافی وجود ندارد. ضعف در استفاده از تکنولوژی‌های نوین آموزشی باعث شده که روش‌های تدریس سنتی و غیرجذاب باقی بمانند. کمبود نیروی انسانی متخصص نیز یکی از مشکلات اساسی است. در برخی مناطق معلمان کافی برای تدریس دروس مختلف وجود ندارد و یک معلم مجبور است چندین درس متفاوت را تدریس کند حقوق پایین و عدم انگیزه شغلی باعث شده که بسیاری از معلمان حرفه‌ای شغل خود را ترک کنند و به مشاغل درآمد‌زا روی بیاورند. مورد دیگری که می‌توان به آن اشاره کرد کمبود امکانات رفاهی و بهداشتی است، نبود سرویس‌های بهداشتی مناسب و آب آشامیدنی سالم در برخی مدارس سلامت دانش‌آموزان را تهدید می‌کند ونبود سالن‌های ورزشی و امکانات تفریحی باعث کاهش انگیزه دانش‌آموزان برای حضور در مدرسه می‌شود. به پیامدهای کمبود امکانات در مدارس ایران می‌توان به چند مورد اشاره کرد که کاهش کیفیت آموزش و نبود امکانات آموزشی کافی باعث می‌شود که دانش‌آموزان نتوانند به‌خوبی مفاهیم درسی را درک کنند و مهارت‌های لازم را یاد بگیرند. این مسئله در درازمدت باعث کاهش سطح علمی جامعه خواهد شد. افزایش نابرابری آموزشی دانش‌آموزانی که در مدارس با امکانات بهتر تحصیل می‌کنند فرصت‌های بیشتری برای موفقیت در کنکور و ورود به دانشگاه‌های برتر دارند، درحالی‌که دانش‌آموزان مدارس کم‌برخوردار از این فرصت‌ها محروم می‌شوند. این مسئله نابرابری اجتماعی را افزایش می‌دهد. افزایش نرخ ترک تحصیل هم جزو موارد کمبود امکانات در مدارس ایران است شرایط نامناسب مدارس و نبود امکانات کافی باعث می‌شود که دانش‌آموزان به‌ویژه در مناطق محروم علاقه‌ای به ادامه تحصیل نداشته باشند و ترک تحصیل کنند تأثیرات منفی بر آینده شغلی دانش‌آموزانی که در مدارس فاقد امکانات تحصیل می‌کنند. مهارت‌های لازم برای ورود به بازار کار را کسب نمی‌کنند و این موضوع باعث افزایش بیکاری در جامعه خواهد شد. راهکارهایی که می‌توان برای رفع کمبود امکانات در مدارس به آن اشاره کرد: افزایش بودجه آموزشی و سرمایه‌گذاری بیشتر دولت در تأمین امکانات مدارس به‌ویژه در مناطق محروم است. بهبود زیرساخت‌های مدارس از طریق نوسازی ساختمان‌ها، ایجاد فضاهای آموزشی استاندارد و تأمین تجهیزات مدرن مهم است. گسترش استفاده از تکنولوژی مانند آموزش‌های آنلاین، کلاس‌های هوشمند و فراهم کردن دسترسی به اینترنت یکی دیگر از راهکارها است اما در صورتی که مدارس به طور یکسان به همه دانش‌آموزان وسیله ارتباطی ودیعه دهند. افزایش حقوق و مزایای معلمان برای جذب و حفظ نیروی انسانی متخصص در مدارس می‌تواند کمک کننده باشد. برای حفظ نیروی انسانی و ایجاد عدالت آموزشی با ارائه کمک‌های مالی و امکانات ویژه به دانش‌آموزان مناطق کم‌برخوردار تکمیل کننده این کمبودهای امکاناتی است، برای مثال می‌توان به سیستان‌و‌بلوچستان که جوان‌ترین استان ایران است اشاره کرد. هر یک ساعت ۱۰ نوزاد در این استان وسیع که حدود ۵درصد از جمعیت ایران را در خود جای داده متولد می‌شوند با‌این‌حال وضعیت مدارس در این استان و به‌ویژه در روستاهای آن به گفته فعالان مدنی و برابری آموزشی فاجعه‌بار است. بسیاری از روستاها یا مدرسه ندارند یا کلاس‌های تنگی دارند که تعداد آن به شمار انگشت‌های یک دست نمی‌رسد. صدها دانش‌آموز ساکن روستاهای دیگر بدون دسترسی به سرویس رفت‌وآمد ناچارند سوار بر خودروهای سوختبران خود را به مدرسه برسانند و در کلاس‌هایی که مجهز به ابتدایی‌ترین امکانات آموزشی مانند تخته سیاه نیستند حاضر شوند و با معلمانی که برای آموزش آن درس تخصصی ندارند درس بخوانند. همه این‌ها در‌حالی‌ست که حکومت در حدود پانزده سال اخیر با اجبار جامعه به فرزندآوری سعی در افزایش جمعیت داشته ولی همچنان عاجز یا بدون اراده از تامین حداقل امکانات آموزشی برای نقاط مختلف ایران است. در کل کمبود امکانات در مدارس ایران یکی از مهم‌ترین موانع پیشرفت نظام آموزشی کشور است که تأثیرات منفی زیادی بر کیفیت آموزش عدالت اجتماعی و آینده دانش‌آموزان دارد. برای حل این مشکل افزایش سرمایه‌گذاری دولت بهبود زیرساخت‌ها گسترش فناوری‌های آموزشی و حمایت بیشتر از معلمان ضروری است. تنها با اجرای این اقدامات می‌توان به یک نظام آموزشی کارآمد و عادلانه دست یافت که همه دانش‌آموزان بدون در نظر گرفتن شرایط اقتصادی و جغرافیایی از فرصت‌های برابر برای یادگیری و پیشرفت بهره‌مند شوند.
هیچ نظری موجود نیست:
ارسال یک نظر