آپارتاید جنسیتی (کودک همسری)

 

آپارتاید جنسیتی یعنی حمایت قانونی از کودک همسری که به واسطه ی آن به طور متوسط هر ساله ۱۴۵۰ دختر زیر ۱۵ سال در حالیکه دنیای کودکانه شان مورد تجاوز قرار می‌گیرد مادر می‌شوند.

در ایران، سن تکلیف دختران 9 سالگی است. بر اساس آموزه‌های اسلامی، در این سن دختران از نظر شرعی به سن بلوغ می‌رسند و مسئولیت‌های دینی و اجتماعی بیشتری بر عهده آن‌ها گذاشته می‌شود.

این موضوع نگرانی‌هایی را در مورد ازدواج زودهنگام و فشارهای اجتماعی به دختران ایجاد کرده است. بسیاری از فعالان حقوق زنان بر این باورند که سن تکلیف باید مورد بازنگری قرار گیرد تا حقوق و سلامت روانی و جسمی دختران بهتر حفظ شود. همچنین، تلاش‌هایی برای افزایش آگاهی جامعه در این زمینه صورت گرفته است.

کودک همسری به ازدواج افرادی زیر سن قانونی، معمولاً دختران، اشاره دارد. این پدیده بیشتر در جوامع با سنت‌های خاص، فقر و عدم دسترسی به آموزش دیده می‌شود.

عواقب کودک همسری:

1. مشکلات بهداشتی: دختران جوان ممکن است به دلیل سن پایین، با خطرات بیشتری در بارداری و زایمان مواجه شوند که می‌تواند به مشکلات جدی بهداشتی منجر شود.

2. عدم تحصیل: ازدواج در سنین پایین معمولاً منجر به ترک تحصیل می‌شود، که این امر بر فرصت‌های شغلی و اقتصادی آینده آن‌ها تأثیر می‌گذارد.

3. سوءاستفاده و خشونت: در بسیاری از موارد، کودک همسران ممکن است تحت فشار و سوءاستفاده قرار گیرند و از حقایق اولیه خود مانند انتخاب و استقلال محروم شوند.

4. تأثیرات روانی: این دختران ممکن است با مشکلات روانی مانند افسردگی و اضطراب روبرو شوند به دلیل فشارهای اجتماعی و شرایط زندگی.

راهکارها:

• آموزش: افزایش آگاهی در مورد حقوق بشر و پیامدهای کودک همسری.
• قوانین: تصویب و اجرای قوانین سختگیرانه‌تر برای منع کودک همسری.
• حمایت اجتماعی: ارائه حمایت‌های اجتماعی و اقتصادی به خانواده‌ها برای جلوگیری از ازدواج‌های زودهنگام.

کودک همسری می‌تواند به مشکلات روانی جدی منجر شود، از جمله:

1. افسردگی: احساس نارضایتی و ناامیدی از شرایط زندگی می‌تواند منجر به افسردگی شود.

2. اضطراب: فشارهای ناشی از مسئولیت‌های زناشویی و خانواده می‌تواند احساس اضطراب را افزایش دهد.

3. کمبود اعتماد به نفس: تجربه‌های منفی و کنترل‌گری می‌تواند به کاهش اعتماد به نفس منجر شود.

4. تروما: تجارب سوءاستفاده یا خشونت می‌تواند اثرات طولانی‌مدت بر سلامت روان داشته باشد.

5. مشکلات ارتباطی: ناتوانی در ابراز خود و برقراری ارتباط سالم می‌تواند به انزوا و تنهایی منجر شود.

6. اختلالات خواب: استرس و نگرانی ممکن است خواب را مختل کند و به مشکلات خواب منجر شود.

این مشکلات می‌توانند بر کیفیت زندگی و روابط اجتماعی تأثیر بگذارند. 

کودک همسری می‌تواند عواقب جسمی جدی به همراه داشته باشد، از جمله:

1. مشکلات بارداری و زایمان: دختران زیر سن قانونی معمولاً با خطراتی مانند زایمان زودرس، عوارض بارداری و حتی مرگ مادر و نوزاد روبرو هستند.

2. بیماری‌های مقاربتی: عدم دسترسی به آموزش و پیشگیری می‌تواند خطر ابتلا به بیماری‌های مقاربتی را افزایش دهد.

3. مشکلات رشد: ازدواج در سنین پایین می‌تواند بر رشد فیزیکی و عاطفی تأثیر منفی بگذارد و باعث عدم رشد کامل بدن شود.

4. عوارض جسمی ناشی از سوءاستفاده: در صورت وقوع سوءاستفاده جسمی، ممکن است عوارض جدی جسمی مانند آسیب به اندام‌ها و اختلالات دائمی ایجاد شود.

5. عدم دسترسی به خدمات بهداشتی: بسیاری از کودک همسران به خدمات بهداشتی و درمانی دسترسی ندارند، که می‌تواند به مشکلات بهداشتی غیرقابل جبران منجر شود.

این مشکلات می‌توانند تأثیرات طولانی‌مدتی بر زندگی فرد داشته باشند.

کودک همسری به طور خاص در چندین سند بین‌المللی حقوق بشر مورد اشاره قرار گرفته است. یکی از مهم‌ترین این اسناد، **کنوانسیون حقوق کودک** (CRC) است که در سال 1989 تصویب شد. در این کنوانسیون، به حقوق کودک، از جمله حق تحصیل، حق سلامت و حق زندگی بدون خشونت تاکید شده است.

همچنین، **کنوانسیون حذف کلیه اشکال تبعیض علیه زنان** (CEDAW) نیز به مسائلی مانند ازدواج زودهنگام و تبعات آن پرداخته و خواستار اقدامات لازم برای جلوگیری از این پدیده است.

در مجموع، مواد مختلف این کنوانسیون‌ها به حقوق کودک و زنان اشاره دارند و به دنبال حمایت از آنها در برابر کودک همسری و پیامدهای آن هستند.